بچه محل حضرت معصومه سلام الله علیها

گیله مرد


علما،  مشاهیر    و   پادشاهان   مدفون  در حرم مطهر


مورخان و علما گفته اند که سه دختر امام جواد علیه السلام داخل روضه دفن شده اند : «امّ حمیده»، «زینب» و «میمونه». همچنین «بریهة» دختر موسی مبرقع ، فرزند محمد جواد، فرزند امام رضا علیهم السلام در آن جا دفن شده است .

دربعضی روایاتی که از « تاریخ قم » نقل شده، آمده است : دخترانی که از فرزندان ائمه اطهار علیهم السلام، کنار فاطمه معصومه علیها السلام دفن شده اند عبارتند از :

زینب، امّ محمد ( دختر موسی بن محمدبن علی الرضا علیهما السلام ) .

میمونه و امّ محمد ( دختران امام محمد جواد علیه السلام ) .

میمونه و بریهة ( دختران موسی مبرقع ) .

« امّ اسحاق » کنیز محمد بن موسی مبرقع .

« امّ حبیب » کنیز ابوعلی محمد بن احمد بن رضا علیه السلام .

به جز بانوان نبوی که در کنار مضجع شریف حضرت معصومه آرمیده اند علماء و شهداء و عرفای بنام و بزرگان نیز در جوار آن بانوی گرامی مدفون هستند که در اینجا به اسامی برخی از آنان اشارت می کنیم .

                                   علماء و شهداء مدفون در حرم مطهر:

مسجد بالاسر

1ـ آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حایری یزدی، موسس حوزه علمیه قم .

2ـ آیت الله العظمی سید حسن بروجردی مرجع بزرگ شیعه و موسس مسجد اعظم .

3ـ آیت الله العظمی سید محمدتقی خوانساری، اقامه کننده نماز باران در سال 1363 ه. ق .

4ـ آیت الله العظمی سید صدرالدین صدر از مراجع سه گانه بعد از رحلت آیت الله حایری.

5ـ آیت الله العظمی سید احمد خوانساری .

6ـ آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی، از مراجع بزرگوار تاریخ معاصر .

7ـ آیت الله العظمی شیخ محمدعلی اراکی مرجع تقلید .

8ـ آیت الله میرزا هاشم آملی از شاگردان آقا ضیاء الدین عراقی .

9ـ آیت الله سیدرضا بهاءالدینی مجتهد و عارف کامل .

10ـ آیت الله پسندیده برادر امام خمینی (قدس سره) .

11ـ آیت الله سید مصطفی خوانساری .

12ـ آیت الله محمدتقی بافقی   .

13‌ـ آیت الله محمدجواد صافی گلپایگانی پدر آیت الله صافی گلپایگانی .

14ـ آیت الله عبدالنبی عراقی، عضو جامعه مدرسین .

15ـ آیت الله سیدمحمد انگجی .

16ـ حجت الاسلام والمسلمین اشراقی ، داماد امام خمینی (قدس سره) .

17ـ حجت الاسلام شهید مهدی حکیم ، فرزند آیت الله العظمی سید محسن حکیم .

18ـ آیت الله شیخ ابوالقاسم قمی، عالم عارف و زاهد زمان .

19ـ آیت الله حاج آقا روح­الله کمالوند خرّم­آبادی نماینده آیت الله بروجردی در خرّم­آباد.

20ـ علامه سیدمحمدحسین طباطبایی، صاحب تفسیرالمیزان .

21ـ آیت الله علامه شهید استاد مرتضی مطهری .

22ـ آیت الله شهید سید اسدالله مدنی، اولین شهید محراب .

23ـ آیت الله شهید علی قدوسی .

24ـ آیت الله العظمی حاج شیخ جواد تبریزی .

25ـ آیت الله العظمی حاج شیخ محمدفاضل لنکرانی .

26ـ آیت الله علی فیض مشکینی .

27ـ آیت الله میرزا مهدی آشتیانی .

28ـ آیت الله محمد تقی بهجت فومنی .

29ـ آیت الله  حسینعلی منتظری .

مسجد مطهری

1ـ آیت الله سید حسین بدلا، امام جماعت مسجد امام حسن عسکری .

2ـ آیت الله حرم پناهی، یکی از اساتید به نام حوزه علمیه قم .

3ـ آیت الله شیخ ابوالفضل خوانساری امام جمعه اراک .

4ـ آیت الله ستوده، یکی از اساتید مشهور و مؤثر در حوزه علمیه قم .

5ـ سیدمحمدصادق طباطبایی .

6ـ آیت الله سیدعبدالکریم کشمیری، شاگرد آیت الله قاضی طباطبایی، عارف کامل .

7ـ آیت الله سید اسماعیل موسوی .

8ـ آیت الله سیدمرتضی عسکری .

9ـ آیت الله مرتضی بنی فضل .

مسجد طباطبایی

1ـ شهید آیت الله ربانی املشی، عضو شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری .

2ـ شهید آیت الله ربانی شیرازی، عضو خبرگان رهبری و شورای و جامعه مدرسین .

3ـ آیت الله حاج شیخ مجتبی آخوند .

4ـ آیت الله غلامرضا قمی نویسنده کتاب قلاید الفواید .

5ـ شهید حجت الاسلام والمسلمین عباس شیرازی .

6ـ آیت الله صالحی مازندرانی از مدرسین حوزه علمیه .

7ـ آیت الله وجدانی فخر، مدرس حوزه علمیه .

8ـ آیت الله مدرسی زاده یزدی از مدرسین حوزه علمیه .

9ـ شهید حجت الاسلام والمسلمین فضل الله محلاتی نماینده امام در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی .

10ـ شهید حجت الاسلام والمسلمین محمد منتظری .

11ـ شهید حجت الاسلام والمسلمین موسوی دامغانی .

12 ـ حجت الاسلام والمسلمین مولایی ، تولیت آستانه مقدسه در عصر امام خمینی (ره) .

ـ صحن بزرگ (اتابکی)

1ـ قطب راوندی از محدثان نامدار شیعه، صاحب کتاب خلاصه التفاسیر، شرح نهج البلاغه، فقه القرآن .

2ـ آیت الله شیخ فضل الله نوری ، قهرمان مبارزه با استعمار، مبارزه با مشروطه .

3ـ آیت الله سید احمد زنجانی، پدر آیت الله شبیری زنجانی .

4ـ آیت الله سید محمد محقق داماد، استاد و محقق حوزه علمیه و از مراجع بزرگ تقلید .

5ـ آیت الله فانی .

6ـ شهید آیت الله دکتر مفتح، استاد و محقق نامی حوزه و دانشگاه .

7ـ حجت الاسلام شیخ حسن نوری، خطیب توانا و واعظ شهیر .

8ـ آیت الله حیدری ایلامی، نماینده مجلس خبرگان رهبری و نماینده امام بعد از انقلاب اسلامی .

9ـ آیت الله ملاحسین حرم پناهی .

10ـ آیت الله سیبویه ، خطیب توانا و شهیر تهران .

11ـ آیت الله شاهرودی .

12ـ آیت الله سیدرضا صدر استاد اخلاق و صاحب تالیفان اخلاقی .

13ـ  استاد مصطفی زمانی، تالیف 70 عنوان اثر اسلامی، اخلاقی و ....

14ـ آیت الله عبایی خراسانی .

15ـ شیخ محمدرضا طبسی .

16ـ آیت الله مصطفی علم­الهدی .

17ـ میرزا علی آقا غروی علیاری .

18ـ حجت الاسلام والمسلمین سیدعزیز طباطبایی .

19ـ حجت الاسلام والمسلمین کوثری، خطیب و واعظ و مرثیه خوان مخلص اهل بیت علیهم السلام .

20ـ آقای موسوی هشترودی .

21ـ آیت الله ملکی تبریزی .

22ـ آیت الله صادق خلخالی .

23ـ آیت الله شیخ عباسعلی طسوجی .

24ـ شهید سرلشکر قرنی اولین رییس ستاد ارتش جمهوری اسلامی .

25ـ شهید حاج مهدی عراقی، از یاران باوفای امام خمینی (ره) در دوران مبارزه .

26ـ شهید محمدجواد دیالمه ، نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی دوره اول .

صحن عتیق

1ـ آیت الله فیض قمی .

2ـ آیت الله لنگرودی .

3ـ آیت الله فاضل لنکرانی پدر بزرگوار آیت الله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی .

4 ـ علامه سید مرتضی مرعشی نجفی .

5 ـ عارف فرزانه حاج اسماعیل دولابی .

6 ـ حضرت حجت الاسلام والمسلمین استاد علی دوانی محقق و مورخ .

مشاهیر مدفون در صحن بزرگ حرم مطهر

1 ـ پروین اعتصامی و یوسف اعتصامی ، شاعره و شاعر معاصر، صحن بزرگ .

2 ـ شبیر خاقانی ، صحن بزرگ .

3 ـ قوام السلطنه .

4 ـ مشیرالسلطنه ، صحن بزرگ .

5 ـ ضیاءالملک تفرشی ، صحن بزرگ .

6 ـ علی­ اصغر اتابک .

7 ـ خواجه نوری ، صحن عتیق .

سلاطین مدفون در حرم مطهر

* شاه صفی اول، پسر صفی میرزا پسر شاه عباس کبیر، نامش سام میرزا بوده، و چون به تخت سلطنت نشست، نام خود را شاه صفی نهاد. وی در 17 سالگی به سلطنت رسید و سال 1052  هـ .ق در 31 سالگی وفات کرد. جنازه‌اش را به‌قم حمل کردند و در ناحیه جنوبی حرم مطهر، مدفون شد. سابقا روی قبرش صندوق بزرگی بود، ولی اکنون در رواق زنانه واقع شده و قبرش با سطح رواق مساوی است و صندوق قبرش که در آن ظریف‌کاری‌هایی شده است در موزه آستانه می باشد.

* شاه عباس دوم، پسر شاه صفی، در 10 سالگی به سلطنت رسید و ‌سال 1077 در خسروآباد دامغان وفات کرد و جنازه‌اش را به قم حمل نمودند و در ناحیه جنوب‌ غربی حرم، جایی که اکنون به‌نام مسجد امام خمینی است دفن کردند.

* شاه سلیمان، پسر شاه عباس ثانی، ‌سال 1105 در 49 سالگی از دنیا رفت. جنازه‌اش را به‌قم آوردند و در بقعه‌ای که در ناحیه جنوبی مسجد بالاسر است، به خاک سپردند.

* شاه سلطان حسین، پسر شاه سلیمان، که در سرای سلطنتی به دست اشرف افغان کشته شد، جنازه بی‌سرش را به قم حمل کردند و در قسمت جنوبی مسجد بالاسر در کنار قبر شاه سلیمان دفن نمودند.


* فتحعلی شاه قاجار ‌سال 1250 در 67 سالگی در اصفهان وفات نمود و جنازه‌اش را به قم حمل و در طرف شمال صحن کهنه در بقعه مخصوصی (که خودش در حال حیاتش آنجا را ساخته بود) مدفون شد.

* محمدشاه قاجار، پدر ناصرالدین شاه، ‌سال‌1264 در تجریش وفات یافت و جنازه‌اش را به قم حمل و در قسمت غربی صحن کهنه در بقعه‌ای که جنب راهرو و مدرسه مادرشاه بود دفن نمودند. .